Emotionele intelligentie, vaak afgekort als EQ, is een begrip dat de laatste decennia steeds meer aandacht heeft gekregen bij zowel persoonlijke als professionele ontwikkeling. Het gaat verder dan louter het meten van iemands intelligentie aan de hand van een IQ-test; het omvat eerder het vermogen om emoties te begrijpen, te beheersen en effectief te gebruiken in verschillende aspecten van ons leven.
Emoties vormen de kern van wat we emotionele intelligentie noemen. Terwijl emoties diep de lagen van onze menselijke ervaring raken, biedt emotionele intelligentie ons de gereedschappen om deze emoties te begrijpen, te beheersen en doelgericht te benutten.
Om emotionele intelligentie te begrijpen, is het van belang te weten wat de rol van emoties is.
De rol van emoties in ons leven
Emoties beïnvloeden ons denken, gedrag en besluitvorming en spelen een sleutelrol in hoe we verbinding maken met anderen. Emoties kunnen uiteenlopen van vreugde en liefde tot verdriet en woede, en fungeren als een soort kompas in ons leven. Maar wat is nu precies de rol van emoties in ons dagelijks leven en waarom zijn ze zo belangrijk?
1. Emoties sturen ons gedrag: onze emoties dienen als signalen die ons vertellen hoe we op bepaalde situaties moeten reageren. Als we bijvoorbeeld blij zijn, moedigt dat ons aan om activiteiten voort te zetten die ons plezier bezorgen. Terwijl angst ons kan waarschuwen voor gevaar en aanzetten tot voorzichtigheid.
2. Emoties beïnvloeden onze relaties: emoties vormen de basis van menselijke verbinding. Ze stellen ons in staat om empathie te voelen voor anderen en begrip te tonen voor hun gevoelens. Het vermogen om de emoties van anderen te begrijpen en erop te reageren is essentieel voor het opbouwen van sterke relaties.
3. Emoties en besluitvorming: emoties spelen een cruciale rol in onze besluitvorming. Ze kunnen ons helpen prioriteiten te stellen, keuzes te maken en ons gedrag aan te passen aan veranderende omstandigheden. Een goed ontwikkelde emotionele intelligentie stelt ons in staat om effectievere beslissingen te nemen.
Emotionele intelligentie ontwikkelen
Als ik in transformatiecoaching met mijn coachees werk aan emotionele intelligentie, leren ze als eerste om woorden te geven aan emoties. Daarom help ik hen hun emotionele woordenschat te vergroten met de volgende lijst woorden voor prettige en onprettige gevoelens:
- Bedaard
- Behaaglijk
- Beheerst
- Bemoedigd
- Benieuwd
- Betrokken
- Bevredigd
- Bezield
- Blij
- Dankbaar
- Energiek
- Enthousiast
- Erkentelijk
- Extatisch
- Geborgen
- Gefascineerd
- Geïnspireerd
- Gelukkig
- Geraakt
- Glorieus
- Heerlijk
- Kalm
- Krachtig
- Levendig
- Liefdevol
- Mededogend
- Nieuwsgierig
- Onbekommerd
- Ontroerd
- Ontspannen
- Opgelucht
- Opgeruimd
- Opgetogen
- Opgewekt
- Opgewonden
- Optimistisch
- Prettig
- Sprankelend
- Stil
- Tevreden
- Trots
- Uitbundig
- Uitgelaten
- Verbaasd
- Verheugd
- Verkwikt
- Verrast
- Verrukt
- Verwonderd
- Vol vertrouwen
- Vol verwachting
- Voldaan
- Voortreffelijk
- Vredig
- Vreugdevol
- Vrij
- Vrolijk
- Warm
- Zelfverzekerd
- Zelfvoldaan
- Afgemat
- Afgrijzen
- Afkeer
- Alleen
- Bang
- Bedroefd
- Bedrukt
- Behoedzaam
- Beschaamd
- Bezorgd
- Boos
- Chagrijnig
- Eenzaam
- Futloos
- Gedeprimeerd
- Geërgerd
- Gefrustreerd
- Geïrriteerd
- Geschokt
- Gespannen
- Gestrest
- Hels
- Hulpeloos
- Kwaad
- Kwetsbaar
- Leeg
- Machteloos
- Melancholiek
- Miserabel
- Moedeloos
- Nerveus
- Ongeduldig
- Ongelukkig
- Ongemakkelijk
- Ongerust
- Onrustig
- Onthutst
- Ontmoedigd
- Ontsteld
- Ontzet
- Onveilig
- Onzeker
- Op mijn hoede
- Overweldigd
- Razend
- Schuldig
- Somber
- Teleurgesteld
- Verbijsterd
- Verbitterd
- Verdrietig
- Verontrust
- Verontwaardigd
- Verward
- Walging
- Wanhopig
- Wantrouwen
- Woedend
- Zenuwachtig
- Ziedend
Er is een direct verband tussen emoties en behoeften. Als je behoeften vervuld zijn, ervaar je positieve emoties. Als je behoeftes NIET vervuld zijn, ervaar je vaak onprettige emoties. Hoe geef je behoeften woorden? Hier is een lijst om het gemakkelijk te maken:
Universele behoeften
- Acceptatie
- Afzondering
- Autonomie
- Authenticiteit
- Avontuur
- Begrip
- Beschutting
- Betekenis
- Betrouwbaarheid
- Contact
- Creativiteit
- Delen
- Duidelijkheid
- Empathie
- Erbij horen
- Erkenning
- Gezelschap
- Gehoord worden
- Geruststelling
- Harmonie
- Heelheid
- Helderheid
- Humor
- Inspiratie
- Integriteit
- Keuze
- Leren
- Licht
- Lol
- Nabijheid
- Ondersteuning
- Ordening
- Plezier
- Respect
- Rekening houden met elkaar
- Rust
- Ruimte
- Samenwerking
- Schoonheid
- Spelen
- Spontaniteit
- Structuur
- Uitdaging
- Veiligheid
- Verbinding
- Vertrouwen
- Vervulling
- Vieren van het leven
- Vieren van verlies (herdenken)
- Vriendschap
- Waardering
- Warmte
- Water
- Wederkerigheid
- Zekerheid
- Zelfexpressie
- Zelfstandigheid
- Zingeving
- Zorg
Geweldloze communicatie en verbindende communicatie
Een vorm van emotionele intelligentie is het toepassen van de zogenoemde geweldloze communicatie. – ook wel bekend als verbindende communicatie. De geweldloze communicatie heeft mijn leven verrijkt in meerdere opzichten. Er zijn verschillende manieren om dit te beoefenen: door de zogenaamde global dyads, door taoïstische meditaties en door gesprekken te voeren waarin de taal van de geweldloze communicatie de boventoon voert.
5 mooie effecten van emotionele intelligentie
1. Zelfreflectie: het bewust worden, het voelen van emoties – zowel prettige als onprettige emoties – geeft meer inzicht en zelfbewustzijn. Wanneer negatieve emoties niet weggedrukt worden, kunnen deze transformeren.
2. Oefening in zelfregulatie: het verwerken van je automatische reacties wanneer je geconfronteerd wordt met sterke emoties, zorgt voor meer stabiliteit.
3. Ontwikkel empathie: zelfcompassie leidt naar empathie voor anderen. Het wordt gemakkelijker hun standpunt en gevoelens te begrijpen.
4. Betere sociale vaardigheden: het oefenen met emotionele intelligentie door middel van geweldloze communicatie versterkt relaties en helpt om (dreigende) conflicten op te lossen.
5. Meer werkgeluk. Werkgeluk is een positieve emotie. Leer positieve emoties oproepen waardoor je meer inspiratie, motivatie en betrokkenheid ervaart.
Wil je ook aan de gang met emotionele intelligentie? Neem dan contact op voor meer informatie:
